मराठी उखाणे ही एक पारंपारिक कविता आहे जी सामान्यतः लग्नाच्या कार्यक्रमांमध्ये म्हटली जाते.
नवरीचे उखाणे | Navriche Ukhane उखाणे हे दोन भागांमध्ये विभागलेले असतात, एक भाग नवरीचा आणि दुसरा भाग नवरदेवाचा. उखाणे हे नवरी आणि नवरदेवाच्या नावाशी संबंधित असतात आणि त्यांचे गुण आणि वैशिष्ट्ये दर्शवतात.
नवरीचे उखाणे हे सहसा तिच्या सौंदर्य, बुद्धिमत्ता आणि गुणवत्ता यावर आधारित असतात. मराठी उखाणे हे एक सुंदर आणि वैशिष्ट्यपूर्ण परंपरा आहे. ते लग्नाच्या कार्यक्रमाला आनंददायी आणि उत्साही वातावरण देतात.
उखाणे म्हणजेच एक साहित्यिक अनुभव, ज्यात संस्कृती, विचारशीलता आणि भावना समाहित होतात. नवरदेवाचं उखाणं त्यांच्या संवेदनशीलतेवर, धैर्यशीलतेवर, आणि धैर्यशीलतेवर आधारित असतं. ह्या उखाण्यांमध्ये नवरदेवांचं धर्म, विचारशीलता, आणि उत्कृष्टतेवर गंभीरपणे पुरावा दिला जातो. मराठी उखाणे [ Navriche Ukhane ] एक रूपरेखित विश्वातील एक अनूठं स्थान धरतात आणि त्याचं आदान-प्रदान लग्न समारंभांमध्ये अत्यंत महत्त्वाचं आहे.
नवरीचे उखाणे | Navriche Ukhane
रातराणीचा सुगंध, त्यात मंद वारा,
… रावांच्या नावाचा, भरला हिरवा चुडा.
उमराच्या झाडाखाली दत्ताची सावली,
…रावांना जन्म देणारी धन्य ती माऊली.
नदीच्या काठी कृष्ण वाजवितो बासरी,
...रावांचे नाव घेते मी आले सासरी.
माहेर तसं सासर, नातेसंबंधही जुने,
….राव आहेत सोबत, मग मला कशाचे उणे.
आतून मऊ पण बाहेर काटेरी साल,
…दिसले खडूस तरी, मन मात्र विशाल.
चिवड्यात घालतात खोबऱ्याचे काप,
…. रावां समवेत ओलांडते माप.
संसाररूपी वेलीचा, गगनात गेला झुला,
…रावांचे नाव घेते, आशिर्वाद सर्वांनी द्यावा मला.
संसाराच्या सागरात प्रेमाच्या लाटा,
…रावांच्या सुखदुःखात, माझा अर्धा वाटा.
कामाची सुरवात होते श्रीगणेशापासून,
…. रावांचे नाव घेण्यास, सुरुवात केली आजपासून.
यामिनीच्या अंगावर चांदण्याचा शेला,
…रावांनी माझ्या हाती सौभाग्यकलश दिला.
आग्रहाखातर नाव घेते, आशीर्वाद द्यावा,
….रावांचा सहवास, आयुष्यभर लाभावा.
सासरची छाया, माहेरची माया,
…राव आहेत, माझे हट्ट पुरवाया.
सर्व कार्याचा पाठीराखा विघ्नहर्ता गणेश,
…राव आहेत आजपासून माझ्या जीवनाचे परमेश.
संसाराच्या सागरात प्रेमाची होडी,
….रावांमुळे आली, माझ्या आयुष्यात गोडी .
नाव घ्या नाव घ्या हा काय कायदा,
... रावांचं नाव मी घेईल तुमचा काय फायदा.
स्वातंत्र्यच्या दिन उगवतो 15 ऑगस्टच्या दिवशी,
... रावांचे नाव घेते लग्नाच्या दिवशी.
सनई आणि चौघडा, वाजे सप्तसुरात,
….रावांचे नाव घेते, ….च्या घरात
अलिकडे अमेरिका, पलिकडे अमेरिका,
.... रावांचे नाव घ्यायला सांगू नका मी आहे कुमारीका.
सोन्याच्या अंगठीवर नागाची खूण ,
…रावांचे नाव घेते …. ची सुन
साजूक तुपात नाजूक चमचा,
…रावांचे नाव घेते, आशीर्वाद असु द्या तुमचा.
गोऱ्या गोऱ्या हातावर, रेखाटली मेहंदी,
…रावांचे नाव घेण्याची, नेहमी मिळो संधी.
आईने केले संस्कार, बाबांनी केले सक्षम.
…रावांसोबत असताना, संसाराचा पाया होईल भक्कम.
हिमालय पर्वतावर बर्फाच्या राशी,
…रावांचे नाव घेते आजच्या लग्नाच्या दिवशी.
वृक्षवेलींच्या सान्निध्यात देहभान हरपते,
…रावांचे नाव घेऊन आशीर्वाद मागते.
पंचपक्वान्नाच्या ताटामध्ये , वाढले लाडू पेढे,
…रावांचे नाव घेताना, कशाला इतके आढेवेढे.
रिमझिम जलधारा बरसतात धरतीच्या कलशात,
…रावांचे नाव घेते असु द्या लक्षात.
मंगलदिनी दिला सर्वांनी प्रेमाचा आहेर,
…रावां करिता सोडते आज माहेर.
दोन जीवांचे मीलन जणू, शतजन्माच्या गाठी,
…रावांचे नाव घेते , तुम्हा सर्वांसाठी.
महादेवाच्या पिंडीला बेल वाहते वाकुन,
…रावांचे नाव घेते सर्वांचा मान राखुन.
कपाळाचं कुंकु, जसा चांदण्यांचा ठसा,
…रावांचे नांव घेते, सारे जण बसा.
मंगळसूत्रातील दोन वाट्या, सासर आणि माहेर,
…रावांनी दिला मला, सौभाग्याचे आहेर.
जेजुरीचा खंडोबा, तुळजापुरची भवानी,
…. रावांची आहे मी अर्धांगिनी.
रातराणीचा सुगंध, त्यात मंद वारा,
… रावांच्या नावाचा, भरला हिरवा चुडा.
चांदीच्या परातीत केशराचे पेढे,
आमचे हे सोडून बाकी सगळे वेडे.
नदीच्या काठी कृष्ण वाजवितो बासरी,
...रावांचे नाव घेते मी आले सासरी.
नवे घर, नवे लोक, नवी नवी नाती,
संसार होईल मस्त …राव असता सोबती.
देवा जवळ करतो मी दत्ताची आरती,
…. राव माझ्या जीवनाचे सारथी.
वृक्षवेलींच्या सान्निध्यात देहभान हरपते,
…रावांचे नाव घेऊन आशीर्वाद मागते.
पर्जन्याच्या वृष्टीने सृष्टी होते हिरवी गार,
… रावांच्या नावाने घालते मंगळसुत्रांचा हार.






